تسمه نقاله چیست؟

تسمه نقاله چیست؟ (نوار نقاله چیست؟) حدودا کل انسان‌ها برای یکبار هم که شده یک سیستم نوار نقاله (تسمه نقاله) را از نزدیک چشم‌اند. یا در صورتی هم از نزدیک دیدن نکردند دست نادر در فیلم‌های سینمایی و تلویزیونی چشم‌اند. در واقع هنگامی که شما برای خرید

به فروشگاه یا سوپر مارکتی بزرگ مراجعه می‌کنید، اقلام خریداری شده را روی تسمه نقاله قرار می‌دهید تا به دست متصدی صندوق برسد. یا وقتی که از هواپیما خارج می‌شوید و شکیبا چمدان خود هستید، شکیبا می‌مانید تا بارهای شما روی تسمه نقاله به حرکت در بیاید و به دست شما برسد. قاعدتاً‌ این دو نمونه بارزترین کاربرد تسمه نقاله در زندگی روزمره هر فردی‌ست که می‌تواند به اهمیت تسمه نقاله پی‌ببرد یعنی تسریع در انتقال و جا به جایی اجسام و مواد از مکانی به مکانی دیگر.

تعریف تسمه نقاله یا نوار نقاله!

امروزه  بهره‌گرفتن از سیستم نوار نقاله | تسمه نقاله کاملاً دوری ناپذیر و بنیاد هر صنعتی محسوب می‌شود و صنایع گوناگون محموله به نیازهای خود از انواع نقاله بهره می‌برند.

تسمه نقاله به فارسی از ترکیب دو واژه انگلیسی Conveyor Belt  ترجمه میباشد که حتماً به آن تسمه کانوایر یا نوار نقاله هم اطلاق می‌شود که غالبا در ایران واژگان نوار نقاله را به سیستم حرکتی تسمه نقاله از پایه نسبت می‌دهند که از موتور گیربکس، غلطک (درام ابتدایی و انتهایی) تشکیل شده میباشد که سیستم بدون نقص یک نقاله را تشکیل میدهند و به نواری که مواد حمل شونده روی آن قرار می‌گیرند تسمه نقاله گفته می‌شود. (دقت: لزوماً‌ اینگونه تخصیص واژگان درست وجود ندارد و به فارسی کاملاً‌ نسبی هستند.)

تاریخچه

 نخستین تسمه نقاله در قرن نوزدهم مورد به کارگیری قرار گرفت.

در سال ۱۸۹۲، توماس رابینز اقدام به نوآوری سری‌ای از محصولات کرد که سبب به گسترش و به کارگیری تسمه نقاله در معادن برای جا به جایی مواد معدنی از قبیل: ذغال سنگ، سنگ معدن و ….  شد.

در سال ۱۹۰۱ ساندویک اقدام به ایجاد و ساخت تسمه نقاله استیل کورد (تسمه نقاله فولادی) کرد. در سال ۱۹۰۵ ریچارد ساتکلیف نخستین تسمه نقاله‌ی ویژه برای حمل و جا به جایی زغال سنگ در معادن را ساخت و ارائه کرد که سبب به انقلاب صنعتی بزرگی در تجارت معدن شد.

در سال ۱۹۱۳ هنری فورد خطوط مونتاژ تسمه نقاله را  در سری‌ی کارخانه اتومبیل سازی فورد راه‌اندازی کرد.

در سال ۱۹۷۲ “جامعه فرانسه REA” طولانی‌ترین سیستم انتقال از راه نوار نقاله را به طول ۱۳.۸ کیلومتر ایجاد کرد.

در سال ۱۹۵۷ کمپانی لاستیک سازی گودریچ در آمریکا اقدام به ساخت و ارائه نوعی از تسمه نقاله نمود که تا رسیدن به سیستم تسمه نقاله ی انبوه دنباله داشت. این سیستم با داران بودن یک پیچ کمتر، عمری طولانی‌خیس نسبت به تسمه نقاله‌های قدیمی داشت زیرا کل سطح نقاله را پوشش میداد.

این نوع از نوار نقاله دیگر ساخت نمی‌شود زیرا تسمه‌های امروزی بدون هیچ‌ پیچشی عمری طولانی‌خیس و لایه‌هایی بیشتر دارا هستند. در سال 1970، کمپانی ” اینترالاکس” در شهر لوییزیانا حق انحصاری ساخت انواع مختلف تسمه نقاله ی لاستیکی را به اسم خود ثبت کرد.

ساختار 

تسمه نقاله دارای یک یا یک سری لایه میباشد و به طور معمول دارای سه لایه میباشد: پوشش لاستیکی بالا، منجید‌ها و پوشش لاستیکی پایین.

منجیدها تار و پودی بافته شده در لایه‌ی میانی هستند که به منظور مقاومت طولی و عرضی در تسمه نقاله تعبیه می‌شوند. متداول‌ترین متریال‌های منجید عبارت میباشد از: رشته‌های فولادی، پلی‌استر، نایلون، کتون و آرامید.

لایه‌های پوششی معمولاً از لاستیک یا پلاستیک آماده می‌شوند. تسمه نقاله‌های فلزی زمانی که به پایداری بیشتری نیاز میباشد مورد به کارگیری قرار می‌گیرند. برای مثال تسمه نقاله‌های با مقاومت‌های بیشتر از رشته‌های فولادی آماده می‌شوند. این نوع تسمه نقاله  با مقاومت ۱۰ هزار نیوتون بر میلیمتر در معدن چیکی کاماتا در شیلی، دومین معدن بزرگ رو باز دنیا به کارگیری می‌شود. در شیلی، به کارگیری از تسمه نقاله‌های پلی‌استر، نایلون و کتون با استحکام پایین رایج میباشد و  از آرامید با نیروی مقاومت بین ۶۳۰ تا ۳۵۰۰ نیوتون بر میلی‌متر نیز به کارگیری می‌شود. مزایای به کارگیری از تسمه نقاله با لایه‌های آرامیدی، صرفه جویی در انرژی، افزایش طول عمر و افزایش بهره‌وری میباشد. برای مثال تسمه‌نقاله‌ی آرامیدی با مقاومت ۲۲۵۰ نیوتون بر میلی‌متر و به طول ۳۴۰۰ متردر معدن زغال سنگ بائودین واقع در چین مورد به کارگیری قرار می‌گیرد که سازه بر گزارش قانونی این امر باعث ۱۵ درصد صرفه‌ جویی در انرژی شده میباشد. یک کدام از مهمترین عامل تعیین بها تسمه نقاله که پیشتر در این نوشته به آن اشاره کردیم به همین نوع ساختار آن بازمیگردد.

کاربرد تسمه نقاله

امروزه از انواع مختلف تسمه نقاله محموله به نوع تجارت مربوطه مورد به کارگیری قرار می‌گیرد که غالباً‌ از نوع لاستیکی یا پی وی سی PVC هستند. وزن سیالات و نوع متریال حمل شونده در تصمیم‌گرفتن برای انتخاب تسمه نقاله مورد نیاز بسیار تاثیر گذار میباشد.

تسمه نقاله‌های با تیغه‌های مشخص که با پیشنهاد الواتور بلت یا  باکت الواتور شناخته می‌شوند برای جا به جایی مواد به صورت عمودی مورد به کارگیری قرار می‌گیرد که به کارگیری از آنها برای بارگیری به کامیون‌ها بسیار متدوال میباشد.

از تکنولوژی سیستم نوار نقاله در پله‌های برقی، فرودگاه‌ها، فروشگاه‌ها و همینطور در خط مونتاژ کارخانجات به کرات به کارگیری می‌شود. در صنایع مادر همانند معدن، فولاد، سیمان، کشاورزی، بازیافت، و… بهره‌وری از تسمه نقاله امری دوری ناپذیر محسوب می‌شود.

از برند‌های مطرح تسمه نقاله می‌توان به کمپانی‌های Continental AG, Fenner plc, Kale Conveyor, Terra Nova Technologies, ThyssenKrupp, HESE Maschinenfabrik GmbH and Tenova Takraf اشاره کرد.

طولانی‌ترین سیستم‌های تسمه نقاله در دنیا

طولانی‌ترین سیستم تسمه نقاله در دنیا در صحرای غربی واقع شده میباشد. این سیستم در سال ۱۹۷۲ به دست کمپانی Thyssenkrup به وسعت ۹۸ کیلومتر از معدن فسفات بوکرا به ساحل جنوبی شهر العیون تاسیس شده میباشد.

 طولانی‌ترین سیستم حمل و نقل در فرودگاه در فرودگاه بین‌المللی دوبی به وسعت ۶۳ کیلومتر آماده شده میباشد. این سیستم به دست کمپانی زیمنس در سال ۲۰۰۸ نصب و راه‌اندازی شد که ترکیبی از تسمه نقاله‌های عادی و پالتی  هستند.

 معدن آلومینیم بوکسیت در غرب استرالیا دارای طولانی‌ترین سیستم‌های تسمه نقاله یک تکه هستند که طول یکی ۳۱ کیلومتر و دیگری ۲۰ کیلومتر میباشد. این سیستم تسمه نقاله مواد معدنی فرآوری نشده را به طور مستقیم به پالایشگاه فرآوری آلومینیوم منتقل می‌کند.

یکی دیگر از طولانی‌ترین سیستم‌های تسمه نقاله یک تکه از شهر مگالایا در هندوستان به کارخانه سیمانی در بنگلادش به طول ۱۷ کیلومتر میباشد که ۹۶۰ تن مواد از قبیل سنگ آهک را انتقال می‌دهد. ( ۷ کیلومتر از این تسمه نقاله درهندوستان و ۱۰ کیلومتر آن در بنگلادش قرار داراست) این سیستم به دست کمپانی فرانسوی AUMUND  پباده سازی و راه‌اندازی شده میباشد.